پژوهش سرای دانش آموزی پروفسور حسابی آموزش و پرورش ناحیه 4 قم
🔴 مازوت یا نفت کوره
🔷 مازوت یا نفت کوره (به انگلیسی: Mazut) یکی از هیدروکربن‌های نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفتا و بنزین و نفت سفید بدست می‌آید و چون سیاه رنگ است به نام نفت سیاه نیز خوانده می‌ش
ود. این ماده ارزان‌ترین ماده سوختنی برای کوره‌ها، حمام‌ها و تنور نانوایی‌ها و موتورهای دیزلی و برخی نیروگاه‌ها است.
🔷 به‌طور کلی نفت کوره هر سوخت مایعی است که در بویلرها یا کوره ها برای تولید گرما استفاده می شوند یا در موتور ها برای تولید نیرو مورد استفاده قرار می گیرند به جز سوخت هایی که نقطه فلش آن ها ۴۲ درجه سانتی گراد است و سوخت هایی که در مشعل های پشم ویک یا کتان سوزانده می شوند
🔷 مشکل عمده استفاده از نفت کوره باقیمانده ویسکوزیته اولیه بالای آن است و یک سیستم احتراق مهندسی شده مناسب و درست برای ذخیره، پمپ و اختراق آن مورد نیاز است. در حقیقت نفت کوره باید در دمای ۳۸ درجه سانتی گراد ذخیره و در دمای ۶۵-۱۲۰ درجه سانتی گراد حرارت داده شود قبل از این که بتوان به راحتی آن را پمپ کرد و در دما‌های پایین‌تر می‌تواند شبه جامد شود و به حالت نیمه جامد کدر تبدیل شود. نقطه فلش بسیاری از ترکیبات آن در حدود ۶۵ درجه سانتی گراد است. تلاش برای پمپ کردن نفت کوره‌های با ویسکوزیته بالا مهمترین دلیل اسیب دیدن لوله‌های انتقال، کوره‌ها و تجهیزات مربوطه است که معمولا برای سوخت‌هایی با ویسکوزیته پایین طراحی شده اند.
🔷 در جریان پالایش نفت خام، انواع محصولات نفتی تولید می‌شود که برخی از آنها مانند بنزین، نفتا و تا حدودی گازوئیل و نفت سفید سبک هستند و آلودگی کمتری تولید می‌کنند و برخی مانند نفت کوره زنجیره هیدروکربوری پیچیده و سنگینی دارند و آلودگی زیادی تولید می‌کنند.
🔷 پالایشگاه‌های ایران روزانه حدود ۷/ ۱ میلیون بشکه نفت خام (بدون احتساب میعانات گازی) پالایش می‌کنند و به خاطر کهنه بودن تکنولوژی این پالایشگاه‌ها، یک‌چهارم نفت خام تبدیل به مازوت می‌شود. ایران سالانه بیش از ۲۰ میلیارد لیتر مازوت تولید می‌کند که تا آغاز سال ۲۰۲۰ حدود ۱۵ میلیارد لیتر آن صادر می‌شد و بقیه در داخل کشور، خصوصا در نیروگاه‌های برقی استفاده می‌شد. اما در سال گذشته میلادی فروش مازوت ایران دچار اختلال شد و به واسطه تحریم‌های بین‌الملل خریدار کمتری برای مازوت ایران وجود دارد. استفاده از مازوت (نفت کوره) در بخش صنایع مهمترین علت آلودگی هوای شهرها در روزهای اخیر عنوان شده است. با مقایسه حجم اقتصاد ایران نسبت به سایر کشورهای دنیا، قرار گرفتن ایران در رده ششم بزرگترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای ناشی از مصرف سوخت‌های فسیلی در جهان نگران‌کننده است